loading...
Turystyka Górska
Sporty Górskie
loading...
Strefa Outdoor
Kultura
loading...
Kultura

Turystyka

Sport

Sprzęt

Konkursy

 

Sławek wpadł do mnie wieczorem, aby zapytać, czy jest już wydrukowana książka Boardmana. Zachwalałem mu ją wcześniej, ba! byłem pewny, że będzie mu się podobać.

Usiedliśmy jak zwykle pod okapem w kuchni. Przyniosłem egzemplarz książki ze wspaniałym zdjęciem lśniącej w słońcu góry na okładce.

- Super zdjęcie. Góra o nienagannej sylwetce!

- Niewiele jest gór o takich kształtach. Co się napijesz? Może małego drineczka.

- Pewnie! Czemu nie?

Razem ze Sławkiem przesiedzieliśmy niejeden wieczór, rozmawiając o wspinaniu i książkach. Jego opinia na temat tego, co aktualnie wydawałem czy chciałbym wydać, była dla mnie bardzo cenna. Książki te adresowałem właśnie do takich jak on - zafascynowanych górami i wspinaniem oraz wszystkim, co z tym związane. W miarę kartkowania kolejnych stron książki i sączenia boskich płynów zaczęliśmy schodzić ze szczytu Changabang coraz to niżej, by w końcu eksplorować pozostałe jeszcze pokłady wspinaczkowe w koroniarskiej piwnicy.

- To co, Rakieta, jedziemy się jutro wspinać?

- Na Pochyłego?

- Nie, w Tatry.

- Gdzie?

- Na Filar.

- Gdzie?

- Na Zerwie.

- No nie, nie żartuj. Polej lepiej...

O szóstej rano następnego dnia podjechałem pod dom Sławka. Był wspaniały, chłodny czerwcowy poranek. Na niebie ani jednej chmurki. Ze wzgórz Piasków Wielkich widać było drzemiący w lekkim smogu Kraków.

- Cześć, Sławku. Wziąłeś wszystko: uprząż, magnezje, buty, polara? Patentowanie okapu może chwile zająć. Weź cieplejsze spodnie, krótkie na podejście są OK. Sławek zniknął w domu. Leniwie wycierałem szybę samochodu. Chwile później wrzuciliśmy sprzęt do bagażnika, a na ganku pojawiła się jego mama.

- Dzień dobry pani.

- A dzień dobry, dzień dobry. Sławku, mógłbyś zacisnąć mi tego napa?

- Ale mamo, do tego potrzebne są kombinerki, a my już jedziemy.

- To tylko chwileczkę, pan na ciebie poczeka, prawda?

- No dobrze, dobrze, już idę.

Sławek szukał kombinerek, a ja wciąż. krzątałem się przy samochodzie, kiedy mama zagadnęła do mnie.

- Ładny ma pan samochód, co to za marka?

- Dziękuję, to mitsubishi, japończyk.

- Właściwie to gdzie jedziecie tak wcześnie? Sławek nigdy tak rano nie wychodzi.

- Do Morskiego Oka jedziemy.

- Gdzie, gdzie?

- Do Morskiego Oka jedziemy. W Tatry.

- Aha. No tak.

Błyskawicznie obudziłem się. Nieźle mnie pani Rokitowa podeszła. Wysłała Sławka, żeby zostać ze mną sam na sam i przepytać co i jak. Wiedziałem doskonale, w czym rzecz, a jednak dałem się zaskoczyć. Będąc w wieku Sławka, nigdy nie informowałem rodziców precyzyjnie, gdzie jadę. Mówiłem - wspinać się, i tak nie wiecie gdzie to jest. Uważałem, że nie powinni się denerwować. Wszystkie "Taterniki" były skrupulatnie chowane, aby ojciec, który czytał wszystko, co mu w ręce wpadło, czegoś niestosownego się nie domyślił. Rodzina o moim wspinaniu wiedziała tylko to, co uważałem za stosowne. Spojrzałem tym razem bardzo uważnie na twarz stojącej na ganku kobiety.

- Co on pani powiedział?

- że do Zawiercia...

- Tak początkowo planowaliśmy - odpowiedziałem szybko

- ale jest piękna pogoda i uznaliśmy, że warto ją wykorzystać. Niech się pani nie martwi, przywiozę go z powrotem wieczorem. Do Morskiego Oka nie można teraz dojechać samochodem, tylko trzeba dziesięć kilometrów wcześniej zostawia auto i iść na piechotę. Dlatego jakbyśmy się spóźniali, proszę się nie denerwować, wrócimy na pewno dzisiaj.

Zawsze uwielbiałem takie błyskawiczne wypady wspinaczkowe.

Zakopianka. Lubię nią jeździć, kiedy jest pusta. Znam ją na pamięć - każdy zakręt i dziurę. Czas, który spędzamy w samochodzie, pozwala na przemyślenie wielu szybko podjętych decyzji. Dla mnie to najlepszy lek na przełamanie stresu i napięcia, jakie niesie ze sobą wyjazd na wspinanie w górach. Być może dlatego, że od czasu przejścia Gacopyrza przyzwyczaiłem się do wspinania komfortowego psychicznie. W górach nie wspinałem się blisko dwa lata. Dlatego czułem duże podniecenie.

Nasz cel był niebagatelny. Wielki Okap na Filarze. Według Dawida i Myszy miało to być "VI.5.". Nie obawiałem się takich trudności. W sierpniu 1992 roku wisieliśmy w czwórkę pod tym Okapem cały dzien. Ja i Wojtek rzeźbiliśmy kilka metrów na lewo nową drogę. Widziałem Dawida jak patentował. Zgrabnie mu to szło. Przez miejsce - które okrzyknięto za nie do przejścia w latach, gdy na Kazalnicy spędzałem dużo czasu - przemieszczał się w fantastyczny technicznie sposób. Tam, gdzie wisząc w ławkach, wszyscy poznawali, co to jest haczenie w dachu, on wydawał się tracić najmniej sił.

Wzbudzało to podziw. Bardzo ceniłem przejścia Dawida. W latach, w których wielkie zainteresowanie wspinaczką skałkową powodowało pustki w górach, udało mu się podnieść poprzeczkę tatrzańskiej wspinaczki klasycznej o kolejne stopnie. Kiedy na Koronie powiedział mi, że wbił kilka spitów w Okapie na Filarze i widzi szanse na przejście klasyczne, wydało mi się to mało prawdopodobne. Szczególnie, że Dawid nie był typowym skałkowcem wspinającym się po najtrudniejszych drogach. Nie dowierzałem, aby Wielki Okap mógł być w jego zasięgu. Jednak kiedy patrzyłem, jak porusza się w Okapie, zacząłem zmieniać zdanie. Jak wiele jednak zależy od pomysłu i wiary w powodzenie, jak ogromny jest postęp we wspinaniu!

Dziesięć lat temu nawet nie śniło mi się, że ktoś może przejść to klasycznie. Dzisiaj chciałem się z tym zmierzyć. Czułem, że mam do tego prawo i mogę spróbować.

Zawsze byłem bardzo wrażliwy na punkcie rezerwacji celu wspinaczkowego i nie próbowałbym nikomu czegoś podkaszać. Od chwili tak dla mnie dotkliwego wypadku Piotrka Dawidowicza minęło już dwa lata, a czas najlepiej leczy rany.

Ostatnie metry podejścia nad Czarny Staw. Ścieżka w prawo i "piarżysta polanka" tuż przed zejściem nad Staw, gdzie można nabrać wody. Tradycyjnie, zawsze się tutaj zatrzymuje.

Niemal wszystkie moje przejścia na Kazalnicy zaczynały się w tym miejscu. Być może większość wspinaczy podążających na Zerwę nie dostrzega jej. Dla mnie i moich partnerów polanka pełniła funkcje przebieralni. Zwykłem myśleć, że najtrudniejszy etap eskapady jest już za mną. Przecie. najgorzej jest się wybrać ze schroniska, taboru czy - jak w tym wypadku - domu. Dalej jakoś będzie. Trzeba pozbierać myśli, popatrzeć na ścianę, przyjąć taktykę. Odwiedzić za kamieniem "toaletę" z widokiem na Kazalnice. Uprząż, kask, szpej na siebie. Jeszcze tylko jeden z plecaków ukryć miedzy wantami - i w drogę.

Pod Zerwą było jeszcze mnóstwo śniegu, a my w adidasach. Hm, dawno nie byłem w górach w czerwcu.

- Widzisz, Rakieta, kiedyś było inaczej. Adidasy były w plecaku schowanym w kamieniach, a na nogach korkery i ciepłe wełniane skarpety. Świetnie chodziło się w nich po śniegu, a na dodatek nie musiałeś nieść butów przez ścianę?

Wskoczyłem na pierwszy płat śniegu, spływający z Korosadowicza aż do Stawu. Ojojoj! Twardo. Dochodziła jedenasta. Wróciłem na piarg. Zerknąłem na niebo. Gdzieś zniknęły błękity. Zastąpiły je wrogie ciemne chmury.

- Nie podoba mi się ta pogoda. Jak się przebieraliśmy, było mi trochę chłodno, ale nie chciałem zapeszyć. Wygląda, jakby zaraz miało padać.

- Mnie te. tak się widzi. Ten śnieg jest dosyć stromy. Trzeba było wziąć lepsze buty.

- Oj, trzeba było, trzeba! Tylko potem byś je niósł na grzbiecie, a to - wierz mi - jest znacznie mniej przyjemne, niż chwila strachu tutaj. Znajdziemy sobie jakiś ostry kamień, ja pójdę pierwszy, to trochę podciupię stopienki i będzie dobrze. Jak Klimek! Trzeba sobie radzić!

Byliśmy dobrze rozgrzani po przeszło dwóch godzinach marszu. Nigdy nie spieszyłem się na podejściu pod ścianę. Marek Kozicki - instruktor starej daty - powtarzał zawsze: pod ścianę gąsienica, w ścianie błyskawica. Bardzo mi się to podobało - starałem się tego przestrzegać.

Ruszyłem przez śnieg. Sławek śmiał się ze mnie dziabiącego kamieniem w śniegu.

- Zaraz ci przejdzie śmianie

- zasuwaj!

Podejście pod ścianę było zasypane jak w zimie. Musiałem zejść do szczeliny, aby wejść na skałe.

- Tutaj zawsze chodziłem z wszystkimi solo. Sto metrów podchodzi się na .żywca, jest łatwo, dwójkowo, tam wyżej jest kominek, może trójkowy, ale dobrze urzeźbiony. Pójdę wolno pierwszy i będę ci wszystko pokazywał. No jak, dasz rade?

- Wygląda łatwo, tylko mi ręce zgrabiały w tym śniegu. Zagrzeje się i idziemy.

- Mnie też zmarzły, ale szkoda tutaj linę rozwijać. W tym błocie zgnoimy ją całkiem i będziemy musieli się potem z taką wspinać.

Wolno zdobywaliśmy wysokość. Czekając i podpowiadając Sławkowi, spoglądałem na niebo, które nie wróżyło nic dobrego. Zerwał się zimny wiatr. Zastanawiałem się, czy zaraz nie będziemy schodzić. W łopianach przed Ciemnym żeberkiem związaliśmy się. Powietrze stanęło.

- Sławek! Teraz szybko, nie ma na co czekać. Zaraz będzie lało. Prujemy sto metrów do góry. Na półkach pod okapami powinno być sucho, wiec przeczekamy. Możemy się nie słyszeć, bo pójdę na całą długość liny. Gdy się skończy, to będę już miał stanowisko. Jak będziesz mógł iść, to szarpnę trzy razy. Gdybyś nie był pewny, odczekaj jeszcze chwile, likwiduj i idź!

Gdy kończyłem wyciąg, zaczynało padać. Sławek świetnie sobie radził. Następny wyciąg biegłem, jak na czasówce. W Rozdzielni, niestety, też padało. I to gradem! Sławek nie mógł ruszyć ze stanowiska, gdy. z nieba leciały kulki, jak piłeczki pingpongowe. Nawałnica przeszła jednak równie szybko, jak przybyła. Sławek, dochodząc do mnie, tłumaczył się, że na starcie, gdy popatrzył w gorę dostał w twarz lodowym jajkiem i doszedł do wniosku, że przeczeka pod niewielką przewieszką.

Byliśmy całkowicie przemoczeni i odeszła nam ochota na wspinanie. Próbowaliśmy doprowadzić się do względnego porządku.

Miała to być pierwsza tatrzańska droga Sławka...

Wszystko wskazywało na to, że góry chcą nauczyć nas pokory. Siedzieliśmy, rozmawiając i śmiejąc się z sytuacji, w jakiej znaleźliśmy się. Wbiegliśmy tu w kilkanaście minut, a teraz będziemy godzinami zjeżdżać.

Wytrwałość zazwyczaj popłaca. Chmury rozwiały się i na niebie pojawiło się słonce. Rzecz jasna, nie było nam dane zażyć jego ciepła. Lecz sama świadomość, że jest i świeci, zaowocowała decyzją o kontynuowaniu wspinaczki.

Prowadziłem wyciąg pod Mały Okap. Po pokonaniu pierwszych, troszkę mokrych metrów, okazało się, że skała powyżej jest sucha. To dodatkowo mnie rozgrzało. Nie założyłem stanowiska pod Małym Okapem, lecz wspinałem się dalej. Już w czasie szybkich przejść Filara uznałem, że wyciąg ten lepiej jest robić, ciągnąc linę z dołu. Stanowisko pod Okapem jest niewygodne i startuje się z niego od razu w trudności. Fachowo mówiąc, chodzi o ten niekorzystny współczynnik odpadnięcia, w praktyce również o to, żeby nie spaść na asekurującego partnera. Pokonanie Małego Okapu sprawiło mi ogromną przyjemność. Kiedy ma się odpowiedni zapas, takie wspinanie jest tym, co lubię najbardziej. Ekspozycja, pewna skała, asekuracja proporcjonalna do trudności - dobra.

Nieco za zimno. Na szybkie wspinanie byłoby świetnie, jednak martwiłem się, że Sławek wymarznie pod Okapem.

Znaleźliśmy się pod naszym celem. Wyglądał mi jakby mniejszy. Niestety, mimo że Sławek szybko doszedł do mnie, lekko dygotałem. W takim stanie nie mogłem próbować wspinać się klasycznie. Rozgrzewaliśmy się, machając intensywnie rękami. W dolinie słychać było warkot lecącego helikoptera. Sławek zaczął żartować, że pewnie lecą już po niego, bo w książce wyjść wpisał - zgodnie z moim poleceniem - Filar Kazalnicy, S. Rokita + 1.os.

Chwile później śmigło furkotało nad Stawem. W górach nie było prawie ludzi, Sławek powiedział, że nie było żadnego wpisu w książce poza naszym.

- Sławek, przestańmy machać tak rękami, bo jeszcze gotowi nas stąd zabrać.

Śmigłowiec przeleciał blisko na naszej wysokości, jakby chciał sprawdzić, co u nas, lecz poleciał dalej w kierunku Buli.

Zabrałem się za prowadzenie Okapu. Początek nie był trudny, ale wilgotny. Wyciąg ten robiłem wiele razy. Jak go azerowałem, to nigdy nie miałem czasu na rozglądanie się za chwytami, stopniami. Był to zwyczajny rytuał szybkiego wspinania. Pętla, z buły - druga pętla, wpinka w co lepszy przelot... i dalej, i wyżej.

Przejście tego wyciągu nawet z pomocą pętli było bardzo meczące, co powodowało, że czułem przed nim dodatkowy respekt. W 1982 roku jako pierwszy przeszedłem Okap bez użycia ławeczek, i to było wszystko, na co było nas wtedy stać. Przede wszystkim psychicznie. Jestem przekonany, że gdyby ktoś w tamtym czasie wierzył w klasyczne przejście Okapu, to przy naszej ogromnej motywacji do odhaczeń i rywalizacji, byłoby to być może bodźcem do podnoszenia umiejętności. W Tatrach nie było z pewnością bardziej spektakularnego celu do odhaczenia.

Dla mojego pokolenia Wielki Okap był jednak uważany za niewkaszalny. W 1995 roku problem pozostawał ciągle otwarty. Gdyby znajdował się w skałkach, byłby z pewnością dawno rozwiązany. Jednak tutaj, przeszło dwieście metrów ponad taflą Stawu, rzecz miała się inaczej.

Nowa lina Mammuta o przekroju niespełna dziesięciu milimetrów, którą ciągnąłem za sobą i wpinałem w stare, zardzewiałe haki, nie dodawała mi otuchy. Byłem przyzwyczajony do wspinania się na grubszej linie. Miałem wrażenie, jakbym zapomniał się związać i ciągnął za sobą repa. Zmarznięte i mokre palce zaklinowane w przewieszonym zacięciu szybko traciły czucie. Chciałem dojść klasycznie najwyżej, jak się da. Nie dawałem sobie szans, na przejście bez rozpoznania. Warunki nie były dziś sprzyjające. Zimno, mokro, latające nieopodal "śmigło". Byłem pod słynnym okapikiem, który pamięta każdy, kto robił Filar. Półtora metra ode mnie widziałem spita. Byłem wpięty do haka, na którym - jak pamiętałem - strach było zawisnąć. Był to polskiej roboty długi knife, wbity samym końcem i uginający się pod ciężarem ciała. Zwisająca z niego pętla falowała w powietrzu smagana podmuchami wiatru.

Miałem jeszcze spory zapas siły. W myślach zaplanowałem wcześniej dwa ruchy, po których otwierała się sposobność wpięcia do wspomnianego nita. Musiałem jednak wejść w podchwyt, obciążając wystającą, dudniącą głucho tafle granitu. Długo nie mogłem się zdecydować. Może gdzie indziej, w innych okolicznościach, zachowywałbym się inaczej. Mając w pamięci wypadek Dawida, widziałem te tafle spadającą na mnie i ucinającą moją linę. Myśl o tym paraliżowała mnie. Lewą ręką co chwila uderzałem w różnych miejscach w upatrzony chwyt. Szukałem czegoś innego, nawet mniejszego, aby zrezygnować z obciążania trefnego podchwytu. Niestety, w tym miejscu trzeba było wyłożyć się w dachu i jakiekolwiek próby skorzystania z czegoś mniejszego nie dawały mi szans na utrzymanie się.

Uprzedziłem Rakietę, aby był czujny i gotowy na ewentualne urwanie się z taflą i wolno zacząłem obciążać podchwyt prawą ręką. Nie mogłem sięgnąć do chwytu za krawędzią. Musiałem dołożyć lewą rękę i podejść wyżej nogami. Przestałem myśleć o set kilogramowej wancie, którą właśnie trzymam w dłoniach ponad brzuchem, uprzężą i zwisającą w dół liną. Szybko przechwyciłem się w lewo ponad okapik, wyrzuciłem nogi w powietrze i pozostawiłem w spokoju przyczynę mojej nerwówki. Wpiąłem ekspres w plakietkę przyjaźnie wystającego ze ściany nita i - nie myśląc już o klasycznym wspinaniu - przy pomocy tego metalowego chwytu wpiąłem linę asekuracyjną, prosząc o blok. Uff! Miałem dość.

Żaliłem się Sławkowi, że nie podoba mi się to miejsce. Tej tafli nie da się obciążyć delikatnie. Trzeba zadać z niej na całego!

Kolejne trzy godziny spędziłem na poszukiwaniu odpowiedniego układu, pozwalającego mi przejść okap klasycznie. Po zapatentowaniu byłem już zbyt zmęczony fizycznie i psychicznie, aby zjeżdżać ponownie pod Okap i poprowadzić RP. Wydawało mi się też, że rozsądnie byłoby wbić dwa, trzy nity, które dawałyby większe poczucie bezpieczeństwa w miejscu, które wybrało mi psyche.

Trudności techniczne Okapu były imponujące. Budziły mój zachwyt. Sporo przechwytów wykonałem na granicy odpadnięcia. Ciąg kluczowych ruchów był bardzo skomplikowany - znajdował się około dwóch metrów od wyjścia z dachu. Sama końcówka była stosunkowo prosta. Przed najtrudniejszym pasażem było niezłe miejsce odpoczynkowe. Można powiedzieć, że nawet no hand rest, lecz praktycznie bardziej odpoczywałem, trzymając się chwytów, niż stojąc w bardzo meczącym szpagacie. Gdyby nie to miejsce, byłoby pewnie dwa stopnie trudniej.

Sławek skostniał na stanowisku. Poprosił mnie, abym przeciągnął plecak. Trwało to długo. Wtedy zorientowałem się, że zostało nam mało czasu do końca dnia. A Sławek odwisiał swoje w Okapie. Miał utrudnione zadanie, gdyż lina w końcówce była przepięta tylko przez nity.

Zabawa dopiero się zaczynała. Z minuty na minutę robiło się ciemniej. Bynajmniej nie ze względu na zapadający zmrok, lecz ponownie nadciągające czarne chmury.

Musiałem podjąć decyzje. W górę czy w dół? Mieliśmy sześćdziesięciometrową linę. Za krótką, aby zjechać znad Okapu do Rozdzielni. Musielibyśmy haczyć w dół, pod Okap. Byłem pewny, że lada moment zacznie ponownie padać. Na Kazalnicy pierwsze dwieście metrów zdobywa się bardzo łatwo. Gorzej się je traci.

Z liną, jaką dysponowałem, do góry pozostały cztery długie wyciągi wspinania. Ile potrzeba nam czasu, żebyśmy je zrobili? Dochodziła szósta.

Popędzałem Sławka, tłumacząc mu prędko sytuacje. Atutem były nasze umiejętności wspinaczkowe. Postanowiłem, że musimy je wykorzystać, zamiast zjazdów - szczególnie niebezpiecznych w kruchym, leżącym terenie i przy załamaniu pogody.

Adrenalina zaczynała działać. Zabierając cały sprzęt od Sławka, instruowałem go, co i jak dalej. On również musiał uświadomić sobie, że od tej pory obowiązuje pełna mobilizacja. Nie było chwili do stracenia. Zaczynaliśmy wyścig z czasem. Aby tylko nie popełnia .żadnego błędu! To kosztuje najwięcej.

Przebiegłem pierwsze sześćdziesiąt metrów. Chyba nigdy w górach nie wspinałem się równie szybko. To były trzy stare wyciągi. Aż nie chciało mi się wierzyć, że do miejsca, w którym założyłem stanowisko, było tylko sześćdziesiąt metrów. Dokładnie kontrolowałem czas - osiem minut od mojego startu znad okapu zaczął wspinać się Sławek. Równie szybko. Zaczynało padać.

Błyskawicznie przełożyliśmy sprzęt na moją uprząż i od razu ruszyłem dalej. Na Półce z Zielonym Lustrem Tektonicznym poczułem deszcz bębniący o kask. Interesowało mnie tylko, jak długo skała nie zamoknie do tego stopnia, aby uniemożliwiało to wspinanie. Kiedy byłem o kilka metrów od połączenia się z Kantem Filara, z nieba chlusnęło. Stałem na wyjściu z przewieszenia w leżący teren. Nie mogłem zrobią ruchu w górę. Byłem parę metrów nad przelotem. Wystarczająco wysoko, aby chcieć robić każdy przechwyt na pewnego. Ale nie było takiej możliwości. Obniżyłem się i włożyłem kostkę. Zastanawiałem się, co robić. Pięć metrów nade mną było wygodne stanowisko. Trzeba tylko znaleźć sposób na namoknięte jak gąbka porosty na skale. Na półce istniała szansa na schronienie się przed zlewą. Ta myśl była wystarczającą motywacją do ponowienia próby. Udało się.

Wybierałem powoli linę, na końcu której wspinał się Rakieta. Współczułem mu szczerze. Na półeczce nie padało tak bardzo. Taką wiadomością cały czas zachęcałem go do walki. Minęło wpół do siódmej. Sławek doszedł do mnie. Miałem nadzieje, że może - podobnie jak w południe - nawałnica ustanie. Do końca drogi nie było już daleko, topniał jednak czas pozostały do zapadnięcia zmroku. Na sobie mieliśmy tylko cienkie polary i podkoszulki. Przylgnęliśmy do skały maksymalnie, jak to było możliwe, chroniąc się od deszczu.

- Wiesz Sławek, co mawiał Heinrich? Jak nie przeżyjesz w górach "kibla": w lecie w koszuli, a w zimie w anoraku, to nie wiesz, co to wspinanie.

Ale Sławkowi nie było wesoło. Nie chciałem dać po sobie poznać, ale mnie również.

- Miało być Sławku tak pięknie, tymczasem zamiast smażyć smakowite naleśniki, mokniesz tutaj, nie wiedząc, co będzie dalej? A rano była taka lampa. Ale nie martw się. Powtarzaj sobie, że jeszcze nie jest tak źle, żeby nie mogło być gorzej. Bo nie jest jeszcze tak źle! Nawet gdybyśmy musieli przestać tu do rana, to wytrzymamy. Nie takie zlewy przeżywali tutaj zdobywcy Kazalnicy. Chyba że w nocy przyjdzie mróz. Jest na tyle zimno, że to możliwe. Jesteśmy już bardzo blisko końca, nadal sprawni. Gdyby się przejaśniło, to za piętnaście minut będziemy w zupełnie łatwym terenie. Poczekajmy chwile, może trochę przestanie.

Sławek zasypywał mnie pytaniami. Próbowałem go uspokajać. Przekonywałem, aby zachował spokój, że ciągle panuje nad sytuacją. Najważniejsze, że wierzył we mnie. Ja natomiast czułem się za niego odpowiedzialny. Ta wspinaczka była moim pomysłem i wiedziałem, że droga do domu jest bardzo daleka. Niemniej jednak, dzięki takim przygodom poznaje się smak wspinania.

Jak bumerang wróciła poranna rozmowa z mamą Sławka. Wspominałem ją teraz jako całkiem inną osobę.

Był to obraz niemal sprzed dwóch lat i byłem zupełnie gdzie indziej...

Nigdy wcześniej nie wyobrażałem sobie bardziej ustronnego zakątka, w którym to w środku górskiego lasu - można wybudować sobie domek letniskowy. Miejsce, w którym znajdowała się beskidzka dacza państwa Dawidowiczów, było z pewnością urocze. Od bladego świtu wraz z Agnieszką i Myszą biegaliśmy, pytając u miejscowych górali, czy nie wiedzą, gdzie może się taki domek znajdować. Agnieszka była tam kiedyś z Dawidem, ale cóż? Zawieź gdzieś kobietę i potem każ jej tam trafić z powrotem! A co dopiero w tej dziczy!

Po długich poszukiwaniach i blisko dwudziestominutowym marszu staliśmy na małej polance, gdzie majaczyły dwie góralskie chatki. Jedną z nich przez wiele lat budowali rodzice Piotrka. Świat wokół pogrążony był jeszcze we śnie.

Zaczęliśmy pukać do drzwi. Po krótkiej chwili na balkonie poddasza pojawiła się pani Dawidowicz. Rozbudzona ze snu, spoglądała na nas badawczo. Widać było, że jest bardzo zaintrygowana naszą obecnością w tym miejscu. Nie rozpoznała nikogo z nas. Nic dziwnego - mnie i Agnieszki mogła nie znać. O tej godzinie w tym miejscu, każdy mógł wyglądać jak zjawa. Zapytała badawczo, o co chodzi?

- Dzień dobry - powiedział Mysza i przedstawił się imieniem i nazwiskiem.

- Ach to ty, Wojtek! O Boże, co się stało?

- Czy mogłaby pani zejść na dół? Chcieliśmy porozmawiać...

Poprzedniego wieczoru zadzwonił do mnie Gienek. W tym dniu wspinał się razem z Dawidem na zachodniej ścianie Kościelca. Gorączkowo opowiedział o całym tragicznym zdarzeniu. Prosił mnie, abym zawiadomił rodzinę Piotrka, zanim zrobią to media. Sprawa była bardzo skomplikowana.

Ojciec Dawida był w Stanach. Matka - gdzieś w beskidzkiej chatce. Piotrek Dawidowicz był jedynakiem. Ja - szefem Korony. Same nieszczęścia.

Całą noc nie spałem i myślałem, jak komuś, kto tak daleko od cywilizacji szuka odpoczynku, mam przekazać tych kilka słów. Później pani Dawidowicz powiedziała nam, że gdy schodziła po schodach, była już pewna że Piotrkowi coś się stało. Miała jednak nadzieje, że może złamał tylko rękę lub nogę. Odrzucała najgorsze myśli i słowa: pani syn nie żyje...

Z koszmaru wspomnień budzi mnie spojrzenie Świętego, który zza kantu obserwuje każdy mój ruch. Dlatego priorytetowe w moim działaniu stało się bezpieczne odstawienie mojego partnera z powrotem do mamy. Oswajałem jednak Sławka z myślą o spędzeniu nocy w ścianie lub gdzieś ponad nią. Nie mieliśmy czołówek. Szkolny błąd. Ale ja nigdy nie lubiłem chodzić nocą, dlatego latem nie nosiłem czołówki. Nie zakładałem nocnych spacerów. W plecaku mieliśmy już tylko adidasy i dokumenty.

Moje pełne wody mythosy rozczłapały się na tyle, że mogłem ubrać skarpetki. Sławek zrobił to już, wisząc na stanowisku pod Okapem. Teraz wygrzebał ukryte pieczołowicie papierosy. Z zazdrością popatrzyłem, jak się zaciąga. Jestem zaciekłym wrogiem palenia. Jednak dygocąc z zimna i patrząc na żarzącego się peta, pomyślałem, że miło byłoby zaciągnąć się czymś ciepłym. Poprosiłem go, aby dał się sztachnąć.

- Jędruś, pierwszy raz widzę cię palącego. Czyżby było aż tak źle? - śmiejąc się, powiedział Sławek.

- Wszystko to wina braku tej wyściółki tłuszczowej. Teraz przydałby się brzuszek. Jeśli tylko nie opuści nas poczucie humoru, to z pewnością będziemy spać dzisiaj w pościeli. Czytałeś przecie. Rébuffata. Dopóki jesteś silny psychicznie, masz siłę do walki. Jeśli możemy sobie pożartować, to wszystko jest w porządku.

Naszą półeczkę spowiła mgła. Zrobiło się jeszcze wilgotniej i czas płynął nieubłaganie. Postanowiłem spróbować się wspinać. W końcu bardziej już nie zmoknę, a jeśli nie dam rady, zawsze mogę zjechać z powrotem na stanowisko.

Start przewieszoną ścianką nakrytą okapem jest piątkowy, ale nieźle uklamiony. Szybko się pod nim znalazłem. Było tam dobrze, bo nie padało. Wychyliłem się spoza niego w prawo. Lało tak, że trudno było spojrzeć w gorę. Na szczęście miałem kask. Nasunąłem go maksymalnie na oczy i wolno zacząłem przemieszczać się w gorę. Teren nie przekraczał czwórki, lecz wpinałem się do wszystkiego, co napotkałem. Osiągnąłem miejsce, w którym czasami zakładałem stanowisko. Stąd łatwym wyciągiem można dojść aż pod Próg Płytowy. Oryginalnie droga wiedzie po lewej stronie Filara i jest nieco trudniej. Nie miałem jednak zamiaru utrudniać sobie życia. Ulewa nie ustawała. Niższe stanowisko było zdecydowanie bardziej osłonięte. Postanowiłem iść dalej, mając nadzieje, że przy tak długiej linie uda mi się dotrzeć, do miejsca, gdzie mniej leje.

To był mój błąd. Mokra lina i przegięcie na dużej ilości przelotów spowodowało, że szybko zacząłem walczyć o każdy metr wyciąganej liny. Końcowym tego akordem było jej całkowite zaklinowanie. Wiem, że wręcz sam się o to prosiłem, a stało się to dokładnie na wyjściu na dużą wygodną półkę. Patrząc w dół, nie widziałem przelotów, w które wpiąłem linę - aby sięgnąć klincala powyżej, wystarczyło stanąć i wyprostować się. To było jednak niewykonalne. Maksymalnie wyciągając rękę, zaklinowałem kostkę i przy jej pomocy udało mi się naciągnąć nieco linę. Włożyłem kolejne dwie kostki i pętlami wpiąłem się na sztywno. Mogłem uznać, że mam stanowisko dobrze pracujące w dół.

Wydzierałem się do Sławka, aby zawiązał prusika, podszedł pod okap i odblokował linę. Byłem przekonany, że musiała się tam wciąć. Niestety, lało i wiało tak, że moje wysiłki spełzły na niczym. Zacząłem kombinować, jak zjechać samemu. Lina była jednak napięta jak struna i nie mogłem się ruszyć. Wyszedłem wiele metrów ponad ostatni przelot. Teren pode mną w tych warunkach był trudny i nie chciałem ryzykować schodzenia. Nie miałem już sprzętu, aby przedłużyć autoasekuracje.

Byłem bliski rozpaczy. Przewieszony wpół, ze zwisającymi z półeczki nogami miałem bardzo ograniczone pole manewru. Co mnie podkusiło, aby nie zakładać niżej stanowiska? Może zbyt szybko chciałem uciec od przeznaczenia?

Mijały cenne minuty. Ochrypłem od krzyczenia. Chwila, w której poczułem ulgę od ciągnącej mnie liny, była jak trafienie w totka. A to ci Rakieta!

Sławek widział ze swojego stanowiska miejsce, w którym lina się zaklinowała. Nie rozumiał dokładnie, o co mi chodzi. Nie był to jeszcze koniec liny, wiec czekał, aż ją wybiorę. W końcu kiedy był pewny, że lina jest zaklinowana, uznał, że może zaryzykować zlikwidowanie stanowiska. Założył, że miedzy nami jest tak duża ilość punktów asekuracyjnych, że może podejść. Postąpił jak rutyniarz, mimo że przecie. nigdy wcześniej nie znalazł się w podobnej sytuacji.

Błyskawicznie przepiąłem linę przez moje kostki i wybrałem luz. Kiedy odzyskaliśmy kontakt głosowy, poprosiłem, aby na chwile się przyautował, bym mógł wpiąć się do haka powyżej i wygodnie asekurować.

Powoli wychodziliśmy z opresji. Nawet aura postanowiła nam odpuścić. Ciągle padało, ale w porównaniu z wcześniejszą nawałnicą, było to niemal niezauważalne.

Grzęźliśmy w kociołku pod Progiem Płytowym. Wiszące trawniki nasiąknięte były do granic możliwości. Poruszanie się po nich wymagało ogromnej ostrożności.

Mgły rozwiały się i Sławek poczuł pod sobą otchłań. Nie dość, że taka ekspozycja była mu obca, musiał się z nią zapoznawać w szczególnie niesprzyjających warunkach. Kiedy ślizgając się, doszedł do mnie i zobaczył, że asekuruje go z ciała, wpięty do wątłej kosteczki, otworzył szeroko oczy.

- Czy spodziewałeś się tu dwóch ringów? To nie skałki! Tutaj, zazwyczaj wszyscy rozwiązują się. Ale biorąc pod uwagę, że jesteś tu pierwszy raz, rozwiążemy się powyżej, na Siodełku.

- No, no, nie żartuj sobie! - drżącym głosem wyszeptał Sławek.

- No, może nie w takich warunkach. Jest dobrze, wygląda, że powinniśmy zdążyć przed nocą. Stąd, wejście na wierzchołek Kazalnicy zajmuje przeciętnie pół godziny. Nie ma co czekać, zabieramy się stąd.

Wyszedłem na Siodełko w Filarze. Nie założyłem nawet stanowiska, tylko przeszedłem na drugą stronę grańki. Sławek nie czuł się pewnie w stromych trawkach. Doszedł do mnie jak kot na czterech i to krótkich łapach. Kiedy próbowałem namówić go do rozwiązania się - tłumacząc, że asekuracja w takim terenie praktycznie nie ma sensu - poprosił, abyśmy jednak szli z liną, nawet z lotną. Cóż. miałem zrobić. Znałem Sławka na tyle, że w jego glosie wyczułem prawdziwy strach.

- OK. Wiedz, że mnie lotna kojarzy się zawsze z "szybką dwójką", a szybka dwójka - z lotem do Stawu. Wspinając się z lotną jesteś związany liną z partnerem na dobre i złe, w całym tego słowa znaczeniu. Nie uznaje w takim terenie lotnej asekuracji. Powyżej nie ma jednego haka. Jeśli mam iść z liną, to tylko na sztywno, a to zajmie co najmniej dwa razy więcej czasu, którego nie mamy. Jednak lepiej nie śpieszmy się, nawet jeśli mielibyśmy przekiblować noc gdzieś powyżej. Widzę, że nie mogę cię tu puścić samopas. Nie czujesz się na siłach - asekurujemy się wiec, dokąd będzie trzeba. Asekuracja będzie niemal iluzoryczna. Pójdę do góry i jak tylko będę miał dobre miejsce, to cię ściągam.

W Sanktuarce było obrzydliwie. Ścieżka rozmyta była od opadu i świeżo stopniałego śniegu, po którym pozostał skalny miał pomieszany z czarną mazią. Ciągnąc linę przez te breje, serce mi się krajało. Ale nie miałem wyboru. Mieliśmy szczęście, że akurat były najdłuższe dni roku. Asekurując się, dotarliśmy aż na przełęcz za Pierwszą Turnią. Powietrze było tak przejrzyste, że wierzchołek Kazalnicy wydawał się być na wyciągniecie ręki. Sławek nie protestował przeciw zwinięciu liny, kiedy zobaczył chodzące opodal kozice.

Grzbiet Kazalnicy stanowił zaporę dla mgły, która spowiła Bandzioch. Rozpoczęliśmy zejście. Po kilkudziesięciu metrach piarżysta ścieżka znikała w polu śnieżnym. Z trudnością dopatrywałem się śladów zejściowych. Padający deszcz skutecznie je zamaskował. Nie mogłem zorientować się, jak schodzić. Rozwinęliśmy linę, aby się nie zgubić i postanowiłem schodzić na całą długość. Zeszliśmy tak trzy wyciągi. Przy łańcuchach założyliśmy zjazd. Mieliśmy przemarznięte ręce i nie warto było ryzykować na zalodzonych skałkach. Długa lina plątała się jak makaron. Tak dzieje się zawsze, kiedy noc się zbliża, a człowiekowi się spieszy. Ale byliśmy coraz niżej. Na chwile wiatr przegonił cwangle. Zorientowałem się, gdzie jesteśmy i jak dalej schodzić, jednak dopiero po przejściu "szyjki" zwinęliśmy linę. Czułem już bliskość suchych ciuchów pozostawionych w samochodzie i domowej pościeli.

Było ciemno, kiedy dotarliśmy do schroniska. Uścisnąłem dłoń Sławkowi i pogratulowałem przejścia.

- Sławku. Droga Filarem Zerwy istnieje tak długo, jak ja żyje na świecie. Wierz mi, nie ma w Tatrach wybitniejszej formacji skalnej. Filar - kiedy go przebyto po raz pierwszy - był najtrudniejszą tatrzańską turą. Później w dobrym guście było mięć ją w swoim wykazie. Czy to nie wspaniały wyznacznik postępu, że pokonałeś ją dzisiaj jako swój tatrzański debiut. Nie udało nam się jedynie przejść klasycznie Okapu. Zrobiliśmy jednak drogę w takich warunkach, że i tak możemy to uznać za sukces. Najcenniejsze, że jesteśmy cali. Powiem ci prawdę. Ja latem nigdy nie spędziłem nocy w Tatrach w koszuli, a nigdy te. nie byłem tego tak blisko jak dzisiaj. Nie jesteśmy wiec prawdziwymi wspinaczami... Musimy zatem kontynuować szkolenie. Wrócimy tu za kilkanaście dni.

Poszliśmy wypisać się z książki wyjść. W drzwiach toprówki pojawił się znajomy ratownik. Kiedy wpisywałem w pustej rubryce: "WRÓCILI", popatrzył na mnie surowym wzrokiem.

- To ja, k... biegam za samym mistrzem po deszczu! - wykrzyknął z goryczą i roześmiał się równocześnie - Coś ty wymyślił z tym wpisem?

Nie ukrywałem zdziwienia. Miałem swoje powody, aby chcieć być w górach incognito. Nie widziałem nic złego w takim wpisie.

- O co ci chodzi?

W odpowiedzi usłyszeliśmy historie sprzed kilku godzin. Otóż., schodzący z Rysów turyści obserwowali naszą wspinaczkę i widzieli Sławka dochodzącego do stanowiska nad Okapem. Chwile później, kiedy byli nad Stawem, próbowali nas zlokalizować, lecz bezskutecznie. To ich zaniepokoiło. Nic dziwnego, gdyż my byliśmy już osłonięci chmurami sto metrów powyżej. Gdy dotarli nad próg, usłyszeli rozpaczliwe krzyki.

Wszystko się zgadzało - walczyłem wtedy z zaklinowaną liną. Moje prośby o luz odczytali jako wzywanie pomocy i pobiegli do schroniska, informując o tym TOPR.

Ratownikowi - który przez większość dnia obserwował nas przez lornetkę - także znikliśmy z pola widzenia. Nie wiedział dobrze, kto się wspina, widział jednak doskonale, co dzieje się za oknem. Nie pozostało mu nic innego, jak pomaszerować nad Czarny Staw i zbadać sytuacje samemu. Znad Stawu wypatrzył nas wspinających się w kierunku Siodełka na Filarze. Uznał, że dajemy sobie rade, i że alarm był fałszywy. Spokojnie, z poczuciem spełnionego obowiązku wrócił do schroniska i czekał na nasz powrót.

Teraz przyznał się, że idąc nad Staw w totalnej zlewie, miał złe przeczucia, i kiedy zobaczył, że wszystko idzie dobrze, odetchnął z ulgą. Zamieniliśmy jeszcze parę słów na temat, jakie to najróżniejsze scenariusze powstają w głowie w takich chwilach. Później i tak okazuje się, że życie pisze swój własny, oryginalny.

Rajd po Zerwie z Rakietą miał być wspinaczką na luzie, jakich w życiu przeżyłem dziesiątki. Kazalnica to przecież nie K-2, nie powinna aż tak zaskoczyć. A jednak!

Szczęśliwie nasza przyjaźń, moje doświadczenie oraz górskie dziewictwo Sławka współgrały ze sobą należycie. To zadecydowało, że w końcu, w potokach deszczu, dopłynęliśmy do wyspy Piasków Wielkich, gdzie w małym domku w środku nocy paliło się światło. Hałas podjeżdżającego samochodu sprawił, że za firanką okna pojawiła się kobieca postać.

Andrzej Marcisz

Tekt ukazał sie w Magazynie "Góry" nr 9-10(100-101) 2002 r.

Więcej zdjęć Andrzeja znajdziecie w jego sporej galerii na naszej stronie (kilkaset sdjęć).

Naszym Mamom dedykuję

Tekst: Andrzej Marcisz

Zdjęcia: Jakub Radziejowski

 

 

loading...
Dla Niej
loading...
Dla Niego
loading...
Dla Dzieci

Artykuły Strefy Outdoor

loading...
Nowości
Produkty i testy
Porady
Producenci