Po raz pierwszy K2 udało się zdobyć 59 lat temu, 31 lipca 1954 roku. Dokonali tego Włosi, Achille Compagnoni i Lino Lacedelli. Drugi, co do wielkości szczyt na świecie nazywany bywa „Górą Mordercą”.
K2 (8611 m n.p.m.) to najwyższy szczyt Karakorum, drugi co do wysokości, po Mount Evereście, szczyt ziemi. Jest jednak dużo trudniejszy. Potwierdzają to chociażby statystyki. W historii himalaizmu na każdych 100 wspinaczy, którzy weszli na Mount Everest, zginęło czterech. W przypadku K2 na 100 zdobywców ginęło 29 osób. Dotąd tylko 306 wspinaczy osiągnęło wierzchołek K2, podczas gdy szczyt Everestu osiągnęło 5600. Poza tym K2 jest jednym z dwóch ośmiotysięczników, który do tej pory nie został jeszcze zdobyty zimą.
– Jest piękna, ale i bardzo niebezpieczna. Na K2 się nie wchodzi. Od wysokości 5200 m zaczyna się wspinaczka. Jest bardzo mało miejsc, gdzie można byłoby postawić chociaż jeden namiot. Po prostu nie ma płaskiego terenu nawet dwa na dwa metry – opowiadał himalaista, Adam Bielecki, po zdobyciu przez siebie wierzchołka K2, latem 2012 roku.
"Dymiący" olbrzym - K2. Fot. Krzysztof Wielicki.
Włosi na szczycie
Po raz pierwszy K2 został zdobyty 31 lipca 1954 roku przez wyprawę włoską dowodzoną przez Ardito Desio. Na szczycie stanęli Achille Compagnoni i Lino Lacedelli. Podczas wspinaczki na wysokości 8150 metrów czterem zdobywającym szczyt zabrakło tlenu. Musieli w związku z tym podjąć decyzję, co dalej? Dwóch postanowiło zawrócić. Jednak Lacedelli oraz Compagnoni postanowili atakować szczyt i dzięki temu przeszli do historii.
– To było wspaniałe doświadczenie – opowiadał podczas spotkania z dziennikarzami Comagnoni i dodał. – Wiedzieliśmy, że nie będzie łatwo, ale byliśmy zdeterminowani do tego, żeby wytrwać do samego końca. Nigdy nie przestaliśmy wierzyć, że nam się uda. Współpraca i praca zespołowa były kluczem do naszego sukcesu.
Lino Lacedelli i Achille Compagnoni - pierwsi zdobywcy K2. Źródło: www.alpinist.com.
Pierwsza kobieta na szczycie
Po pierwszym wejściu K2 pozostawiono w spokoju na wiele lat. Przyczyną była niedostępność góry. Napięcie w Pakistanie i Indiach, spowodowane apetytami na Kaszmir, oraz spory graniczne pomiędzy Pakistanem a Chinami skłoniły władze Pakistanu do zamknięcia tego regionu. Pierwsze zezwolenie na zorganizowanie dużej wyprawy wydano dopiero w 1975 roku. Od tego momentu wielu próbowało i próbuje zdobywać K2. Wśród śmiałków były też kobiety, a pierwszą, która stanęła na wierzchołku K2 okazała się Polka, Wanda Rutkiewicz. Stanęła na szczycie 23 czerwca 1986 roku. Wcześniej Rutkiewicz w 1982 i 1984 roku brała udział w dwóch wyprawach na K2, podczas których nie zdobyła wierzchołka góry.
23 czerwca 1986 był dniem jej imienin. Dostała prezent. Pół godziny po niej szczyt zdobyli kolejni członkowie ekipy: Liliane i Maurice Berrard oraz Michel Parmentier – Francuzi, z którymi Wanda Rutkiewicz odbywała wyprawę. Liliane – druga kobieta na K2 i Maurice Berrardowie zginęli podczas zejścia. Parmentier i Wanda Rutkiewicz rozdzieleni w dramatycznych okolicznościach samotnie schodzili w dół.
Tadeusz Piotrowski na szczycie K2. Fot. Jerzy Kukuczka.
Tragiczny sezon
Lato 1986 roku przeszło do historii, jako tragiczny sezon zdobywania K2. Szczyt zamierzało osiągnąć wiele osób, w tym liczni wybitni himalaiści. Jednak informacje o zdobyciu K2 bardzo często mieszały się z tymi o śmierci. Na szczyt weszło 27 osób, a 13 zginęło.
Pod K2 spotkały się wówczas znane wspinaczkowe nazwiska takie jak: Renato Casarotto, Anna Czerwińska, Dobrosława Miodowicz- Wolf, Alan Rouse, a także Jerzy Kukuczka i Tadeusz Piotrowski.
Dwaj ostatnio zdobyli zresztą K2, 8 lipca 1986 roku i wytyczyli nową drogę ścianą południową, tzw. Polską drogę. Niestety podczas zejścia zginął Tadeusz Piotrowski. Polacy, bowiem wspinali się w bardzo trudnych warunkach, a drogę kończyli będąc na skraju wyczerpania. W górze spędzili więcej czasu niż zamierzali, nie mieli już jedzenia i picia, a palnik oraz śpiwory zostawili niżej. W drodze powrotnej Piotrowski był tak wyczerpany, że miał problem z zapięciem paska od raków. Najpierw zginął mu jeden rak, potem drugi. Na stromym odcinku spadł, przelatując przez idącego przed nim Kukuczkę.
Adam Bielecki na szczycie K2 - 31.07.2012. Fot. Polski Himalaizm Zimowy.
Jim Curran, brytyjski pisarz i fotograf, w książce „K2. Triumf i tragedia” o tym, co spotkało Kukuczkę i Piotrowskiego napisał tak: „Wypadek, rzecz jasna, musiał być spowodowany przede wszystkim wycieńczeniem i tym, że Tadeusz chyba nie założył swoich raków poprawnie. Nawet przy narciarskich wiązaniach typu Instant łatwo popełnić błąd, jeśli buty są mocno oblodzone, a Piotrowski w tym czasie musiał już kostnieć z zimna i zmęczenia. Osiągnięcie Polaków zrobiło na mnie wielkie wrażenie, a niemniej zdumiewało mnie, na jakie ryzyko gotowi byli się narażać, żeby zdobyć szczyt.”
3 sierpnia 1986 roku na K2 zginął Wojciech Wróż, a 10 sierpnia 1986 roku podczas schodzenia po nieudanym ataku szczytowym zginęła Dobrosława Miodowicz- Wolf. Z kolei w czasie kobiecej wyprawy na K2 w 1982 roku zginęła Halina Krüger-Syrokomska.
Wcześniej także nie było łatwo, bo na przykład w 1976 roku ekspedycja prowadzona przez Janusza Kurczaba, która nie korzystała z pomocy tragarzy wysokościowych, niemal zdobyła tę górę, ale musiała się wycofać 200 m poniżej szczytu.
Późniejsze próby
O tym, że K2 to niełatwa góra świadczą także późniejsze próby zdobywania jej między innymi przez Polaków. W zimie 2002/2003 po północnej stronie góry działała Polska Wyprawa Zimowa Netia K2, kierowana przez Krzysztofa Wielickiego. W jej skład weszło również czterech alpinistów z Gruzji, Kazachstanu i Uzbekistanu. Bazę główną na lodowcu Qogir założono 29 grudnia 2002. W ciągu 2 miesięcy działalności rozpięto kilka kilometrów lin poręczowych i założono cztery obozy, najwyższy na 7650 m n.p.m. rozbili Marcin Kaczkan, Piotr Morawski i Denis Urubko. Niestety atak szczytowy uniemożliwiły huraganowe wiatry.
Marcin Kaczkan w drodze na K2. Fot. Polski Himalaizm Zimowy.
W 2012 roku K2 zdobył Adam Bielecki. Po tym wydarzeniu powiedział dziennikarzom. –Nie ma żadnej przesady w określeniu, że to góra gór. Popłakałem się ze szczęścia, gdy zakończyłem wspinaczkę. Ale nie tylko z tego powodu. Miałem ogromnego farta, że była wspaniała, słoneczna pogoda i bezchmurne niebo – powiedział Bielecki. – Żadna góra nie zrobiła na mnie takiego wrażenia jak ta. Jest prześliczna. Gdy dziecko ma narysować górę, to kreśli właśnie tak, jak wygląda K2, w kształcie piramidy czy stożka – dodał.
Adam Bielecki wspinał się szlakiem pierwszych zdobywców, czyli od strony Pakistanu. Jest drugim Polakiem, po Wandzie Rutkiewicz, który dokonał przejścia tej drogi. Razem z Adamem Bieleckim szczyt próbował zdobyć Marcin Kaczkan. Niestety jego atak szczytowy nie powiódł się.
W 1996 roku K2 zdobyli także Ryszard Pawłowski i Piotr Pustelnik. Ten drugi po osiągnięciu wierzchołka uczestniczył w akcji sprowadzania skrajnie wyczerpanego włoskiego alpinisty do niższych obozów. Otrzymał wtedy od Polskiego Komitetu Olimpijskiego list gratulacyjny. Na szczycie K2, 23 sierpnia 2011 roku, stanął także, absolwent Politechniki Warszawskiej, filmowiec, Dariusz Załuski, który wspinał się razem z Austriaczką Gerlinde Kaltenbrunner oraz Kazachami Maksutem Zumajewem i Wasilijem Piwcowem.
Polscy zdobywcy K2:
23 czerwca 1986 – Wanda Rutkiewicz
8 lipca 1986 – Jerzy Kukuczka, Tadeusz Piotrowski
3 sierpnia 1986 – Przemysław Piasecki, Wojciech Wróż
10 lipca 1996 – Krzysztof Wielicki
14 lipca 1996 – Ryszard Pawłowski, Piotr Pustelnik
23 sierpnia 2011 – Dariusz Załuski
31 lipca 2012 – Adam Bielecki
Matylda Młocka
Filmy dokumentalne o K2:
{youtube}zV3nk82T1ZU{/youtube}
Polska wyprawa na K2 - Na krawędzi
{youtube}pheuBHSNnlQ{/youtube}
W cieniu K2
Galerie zdjęć z zimowej wyprawy na K2 (2002/2003):
